T.C.
ANKARA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
9. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : ……./…….
KARAR NO : ……./……
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
K A R A R
BAŞKAN : S…… B……..
ÜYE : N…… U…….
ÜYE : İ……. M…….
KATİP : M….. Ç……..
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ANKARA 56. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : …./…./…….
NUMARASI : ……/…… - ……./…….
DAVACI : B…… E….. B……
VEKİLİ : Av. H……. T…… Ç……
DAVALILAR : 1 –A…… K… S.... 3. K..... T… K… S….. Y...
VEKİLİ : Av. FATİH ÖZGÖKÇEN
: 2 –E…… Y….. H…… VE T…… A.Ş.
VEKİLİ : Av. S…… N….. E……
DAVANIN KONUSU : Tespit (İşe İade İstemli)
Mahalli mahkemesinden verilen karara karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere Dairemize gönderilmiştir.
Dosya üzerinde Heyetçe yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülerek karar verilmiştir.
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
I. TALEP :
Davacı vekili, müvekkilinin iş sözleşmesinin geçerli bir neden olmaksızın feshedildiğini ileri sürerek feshin geçersizliğinin tespiti ile müvekkilinin işe iadesine, işe başlatmama tazminatı ile boşta geçen süre ücretinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP:
Davalı A….. K….. S…… 3. K….. T….. K….. S… Y……. vekili, müvekkili işçi sayısının 30 a ulaşmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Davalı E…… Y…… H….. T…. A.Ş. vekili, davacının işverenin diğer şirket olduğunu, dolayısıyla eldeki davada müvekkilinin taraf sıfatının bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEME KARAR ÖZETİ :
Mahkemece, davalılardan E….. Y….. H….. T…. A.Ş. işveren vekili olduğundan eldeki davada taraf sıfatının bulunmadığı, diğer davalı yönünden ise 30 işçi koşulunun oluşmadığından bahisle her iki davalı yönünden açılan davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili, mahkemece eksik inceleme yapıldığını, davalı şirketin işveren vekili olmadığını, davalılar arasında asıl-alt işveren ilişkisi bulunduğunu, davalıların muvazaalı işlem yaptıklarını ancak mahkemece bu yönde araştırma yapılmadığını, yapılan feshin haksız ve geçersiz olduğunu, davalı tanık beyanlarına itibar edilemeyeceğini, giydirilmiş ücretin eksik belirlendiğini savunarak yasal süresi içinde istinaf kanun yoluna başvurmuştur.
V. GEREKÇE :
Dairemizce, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 355. maddesi uyarınca başvuranın sıfatına göre istinaf sebepleri ve kamu düzenine aykırılık halleriyle sınırlı olarak istinaf incelemesi yapılmıştır.
Dava feshin geçersizliğinin tespiti ile işe iade istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık davalı işyerinde çalışan işçi sayısının otuzdan fazla olup olmadığı noktasında yapılan araştırmanın yeterli olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 18. maddesi uyarınca işçinin iş güvencesi hükümlerinden yararlanabilmesi için fesih bildiriminin yapıldığı tarihte işyerinde 30 ve daha fazla işçi çalıştırılması gerekir. İşverenin aynı işkolunda birden fazla işyerinin bulunması halinde, işyerinde çalışan işçi sayısı, bu işyerlerinde çalışan işçi sayısına göre belirlenir.
A…… K…… S…… 3. K….. T….. K…… için site yönetim organizasyonunun kurulması, site yönetim hizmetlerinin yapılması işlerinin …./…/…… - …../…/…… tarihleri arasında davalı E…… Y…… H….. T…... A.Ş. tarafından üstlenildiği, sözleşme süresinin ek protokollerle uzatıldığı ve davacının da …./…/…… - …./…./……. tarihleri arasında davalı işyerinde çalıştığı, işyerinin site yönetimi olduğu, SGK kayıtlarına göre davalı site yönetimi işçisi olarak çalıştığı, mahkemece davalı E….. Y…. H….. A.Ş. işveren vekili olarak kabul edilmiş olup bu nedenle taraf sıfatının bulunmadığından, diğer davalı nezdinde ise 30 dan az işçi (5 kişi) olduğundan davanın reddine karar verilen somut olayda; davacının işvereni olan davalı site yönetiminin işçi sayısının 30 dan az olduğu açık olduğundan açılan işe iade davasının ön koşullarından işçi sayısının yeterli olmadığı anlaşılmakla mahkemece bu nedenle davanın reddine karar verilmesi yerinde olmuştur.
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları delillere, ilk derece mahkemesince hukuki ilişkinin nitelendirilmesi ile objektif, mantıksal ve hayatın olağan akışına uygun, dosya kapsamıyla çelişmeyen tespitlerine ve uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kurallarına göre, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleriyle sınırlı olarak ve resen kamu düzeni yönünden yapılan inceleme sonucu, ilk derece mahkemesinin uyuşmazlığa uygulanacak hukuk kurallarının tespiti ile vakıa değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı kanaatine varılarak davacı vekilinin istinaf başvurusunun esas yönünden reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurmak gerekmiştir.
VI. HÜKÜM:
1- Davacı vekilinin istinaf başvurusunun 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2- Alınması gereken ………. TL istinaf karar harcının davacıdan alınarak hazineye gelir kaydına,
3- Davacı tarafça yapılan istinaf yargılama giderlerinin üzerinde bırakılmasına,
4- 6100 sayılı HMK’nın 333. maddesi uyarınca kullanılmayan gider avansının isteği halinde ilgilisine iadesine,
5- İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
6- 6100 sayılı HMK’nın 302/5.maddesi uyarınca kararın tebliği, talep halinde kesinleşme şerhi ve harç işlemlerinin ilk derece mahkemesi tarafından yapılmasına,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, ilk derece mahkemesi tarafından verilen karar tarihinde yürürlükte olan 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 8/a maddesi ile 4857 sayılı İş Kanunu'nun 20/3. maddesi uyarınca mahiyeti itibariyle kesin olmak üzere …./…./……. tarihinde oy birliği ile karar verildi.
GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : …./…../…….
T.C.
KONYA
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ
8. HUKUK DAİRESİ
DOSYA NO : ……./…….
KARAR NO : ……/…….
T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A
B Ö L G E A D L İ Y E M A H K E M E S İ K A R A R I
BAŞKAN : B…… D……..
ÜYE : E…… G…… E…….)
ÜYE : A…… Z…..
YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ : B…... A……
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA 2. İŞ MAHKEMESİ
TARİHİ : …./…../…….
NUMARASI : ……../…….. Esas ……../…….. Karar
DAVACI : F…….. D……
VEKİL : Av. S…….. Ç…….
DAVALI : 1 –G……… Ö….. G…… K…… H….. L….. Ş…..
VEKİL : Av. B…… A….. F…..
DAVALI : 2 –T……. K….. T…. Y….. Y……
VEKİL : Av. NAZMİYE KUTLUĞ GÖMCELİ
DAVANIN KONUSU : Tespit (İşe İade İstemli)
İSTİNAF YOLUNA
BAŞVURAN : DAVACI VEKİLİ
İSTİNAF KARAR TARİHİ : …./…./…….
GER. KAR. YAZ. TARİHİ : …./…./…….
İlk derece mahkemesince verilen karara karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gelmiş olmakla dosya incelendi, yapılan müzakere sonunda, gereği düşünüldü;
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ:
Davacı vekili dava dilekçesi ile; Davacının, …./…./……. - …./…./…… tarihleri arası T…….. K…… T…… Y….. Y……..işyerinde sırasıyla G….. Ö…..G……. ve G……… Ö…… G…… şirketi işçisi olarak çalıştığı; ücretinin, asgari ücretin ………. TL fazlası olduğu, ücretin banka hesabına ödendiği, ücrete ek AĞİ, yemek ve yol ücreti ile ……….. TL/ay amir farkı aldığı; iş sözleşmesinin haklı sebep olmaksızın her hangi bir bildirimde bulunulmadan feshedilen davacının iş sözleşmesinin feshedildiğini SGK'dan gelen mesaj ile öğrendiği; sonrasında davacı aleyhine ihtarnamede ihale bitimi T……….'de yapılan ihaleye davacının teklif sunması sebebiyle iş sözleşmesinin feshedildiği iddia edilmekte ise de ihtarnameye konu iddiaların asılsız olması sebebiyle feshin haklı olmadığı ve geçerli nedene dayanmadığı iddi: in geçersizliğinin tespiti ve davacının işe iadesi ile davacı lehine 4 aylık boşta geçen süre ücreti ile 8 aylık ücreti tutarında işe başlatmama tazminatına hükmedilmesi dava ve talep edilmektedir.
Davalı vekili cevap dilekçesi ile; Davaya konu taleplerin zamanaşımına uğradığı; SGK kayıtlarından anlaşılacağı üzere davalı davacının işvereni olmadığı; işyerinde çalışan sayısının 30 olmadığı; birkaç arkadaşı ile özel güvenlik şirketi kuran davacının çalıştığı G……….. L….. Ş….. yerine kendi şirketleri ile çalışmaları için teklif sunduğu; iş sözleşmesinin G……….. L….. Ş……. tarafından haklı sebeple feshedilerek davacının…… kod ile çıkışının verildiği; davacının ücretinin asgari ücret düzeyinde olduğu, ücrete eki almadığı savunması ile aleyhe açılan davanın reddi dilenmektedir.
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:
İlk derece mahkemesince; "DAVANIN REDDİNE" şeklinde karar verilmiştir.
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ:
Davacı vekili istinaf dilekçesi ile; İşveren tamamen yapmış olduğu haksız ve geçersiz feshe kılıf bulma amacıyla herhangi bir dayanağı olmayacak şekilde rekabet yasağını ileri sürdügünü, İşveren böyle iddiayı ortaya atarak karalama kampanyası yürüttüğünü ileri sürdüğü iddiaları kanıtlayamadığını, şimdiye kadar davacıya verilmiş bir ihtar veya disiplin cezası olmadığı gözetilmeden feshin son çare ilkesine de dikkat edilmeden fesih yoluna gidildiğini, bu nedenlerle yerel mahkemenin kararının bozulması ve ortadan kaldırılması ile davanın kabulü yönünde karar verilmesini talep etmiştir.
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER:
Dava, işe iade istemine ilişkindir.
Mahkemece davacı taleplerinin reddine karar verilmiş, karara karşı davacı vekilince istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
Dairemizce istinaf incelemesi HMK 355 ve 357. maddesi gereğince istinaf sebepleri ile bağlı olarak ve kamu düzenine aykırılık hususları da gözetilerek yapılmıştır.
İncelenen dosya kapsamına göre: davacının davalı şirket nezdinde …./…./……-…./…./……. tarihleri arasında güvenlik görevlisi olarak çalıştığı, davalı işverence kuruma SGK çıkış kodunun …… (İşçinin, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan davranışlarda bulunması) olarak bildirildiği görülmüştür.
4857 sayılı İş Kanunu 18. maddesi kapsamında davacının iş güvencesi hükümlerinden yararlanıp yararlanmayacağı hususunda yapılan değerlendirmede, hizmet süresinin 6 aydan fazla olduğu, davalı işyerinin 30'dan fazla işçi çalıştırdığı, taraflar arasındaki sözleşmenin belirsiz süreli olduğu, davacının işin bütününü sevk ve idare eden işveren vekili yardımcısı ya da işyerinde işin bütününü sevk ve idare eden işçi işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren vekili konumunda bulunmadığı; davanın 4857 sayılı İş Kanunu'nun 20. Maddesi ve 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 3. ve 11. maddelerine göre yasal süresi içerisinde açıldığı dosya kapsamından anlaşılmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 25'inci maddesinin (II) numaralı bendinde, ahlâk ve iyi niyet kurallarına uymayan haller sıralanmış ve belirtilen durumlar ile benzerlerinin varlığı halinde, işverenin iş sözleşmesini haklı fesih imkânının olduğu açıklanmıştır. Yine değinilen bendin (e) alt bendinde, işverenin güvenini kötüye kullanmak, hırsızlık yapmak, işverenin meslek sırlarını ortaya atmak gibi doğruluk ve bağlılığa uymayan işçi davranışlarının da işverene haklı fesih imkânı verdiği ifade edilmiştir. Görüldüğü üzere yasadaki haller sınırlı sayıda olmayıp, genel olarak işçinin sadakat borcuna aykırılık oluşturan söz ve davranışları işverene fesih imkânı tanımaktadır.
Rekabet yasağı 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun Genel Hizmet Sözleşmesi hükümleri içinde düzenlenmiştir. Bunun nedeni ise rekabet etmemenin sadakat borcunun bir gereği olmasıdır. İş sözleşmesinin kurulması ile doğan sadakat borcu, işçi tarafından işverenin çıkarlarını koruma ve gözetme borcudur. Rekabet etmeme borcu ise, iş sözleşmesinin sonuçlarından olan işçinin işverene sadakat borcu içinde yer alan alt bir yükümlülüktür.
Somut olayda; davacının kurduğu Ö….. S…… P…… G….. H….. L….. Ş….'nin …./…./…… tarihinde tescil edildiği, tek ortağı ve yetkilisinin davacı olduğu, "özel güvenlik" başlığı altındaki faaliyetlerin davalı şirketin faaliyetleriyle aynı olduğu, davacının sahibi ve yetkilisi olduğu şirketin davacının iş akti ile çalışmış olduğu şirket ile rekabet edecek şekilde davalı site yönetimine teklif mektubu verdiği, davacının işverenin bilgisi ve rızası olmadan işvereni ile rekabet edecek ve aynı bölgeye hizmet verecek şekilde şirket kurması tek başına rekabet yasağının ihlali olduğu gibi işverenin hizmet verdiği site yönetimine teklif mektubu sunmasının da rekabet yasağının ihlali hususunda duraksama bulunmadığı, davacının bu şekildeki eylemlerinin sadakat borcunun ihlali olduğunun dosyadaki bilgi ve belgelere göre sabit olduğu, davacının eylemlerinin haklı neden ağırlığında olduğu ve yapılan feshin haklı olduğu anlaşılmıştır.
Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre vakıa ve hukuki değerlendirmede usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı değerlendirilmiş davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;
1-Hakkında istinaf başvurusunda bulunulan İlk Derece Mahkemesi kararı usul ve esas yönünden hukuka uygun bulunduğundan Davacı vekilinin istinaf başvurusunun HMK'nın 353/1-b.1 maddesi gereğince ESASTAN REDDİNE,
2-Alınması gerekli ………… TL istinaf karar harcından peşin alınan ……… TL'nın mahsubu ile bakiye ………. TL'nın davacıdan alınarak hazine gelir kaydına,
3-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,
4-HMK'nun 333. maddesi uyarınca kullanılmayıp kalan gider avansının olması durumunda yatıran taraflara iadesine,
5-Kararın taraflara tebliği ve varsa harç tahsil müzekkeresi yazılması işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,
Dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda, 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 8/a maddesi ile 4857 sayılı İş Kanunu'nun 20/3 maddesi uyarınca mahiyeti itibariyle KESİN olmak üzere …./…./…… tarihinde oy birliği ile karar verildi.