Hizmet Tespit Davasında Husumet

T.C.

KONYA

BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ

  9. HUKUK DAİRESİ

DOSYA NO     : ……./…….

KARAR NO     : ……./……..

T Ü R K  M İ L L E T İ  A D I N A

B Ö L G E  A D L İ Y E  M A H K E M E S İ   K A R A R I

BAŞKAN         : Ü……. Ö…….               

ÜYE                 : K…….. G…….               

ÜYE                 : H……. B…….                       

KATİP             : M…… Ö…… İ…..             

İNCELENEN KARARIN

MAHKEMESİ             : KONYA 3. İŞ MAHKEMESİ

TARİHİ                      : …../…./……..

NUMARASI               : ……../……. Esas-……./……… Karar

DAVACI                     : T……T……

VEKİLİ                       : Av. C……. Y……

DAVALILAR              : 1-M……. Y…… Y…… K…… A…… İ…...

                                 2-Y…… İ…. VE D…… T…… A.Ş.

                                 3-M…….. Y……..

VEKİLİ                       : Av. NAZMİYE KUTLUĞ GÖMCELİ

FERİ MÜDAHİL                   : S……G…… K……B…….

VEKİLLERİ                          : Av. M……. Y……

DAVANIN KONUSU             : Hizmet Tespiti

İSTİNAF YOLUNA

BAŞVURAN                         : DAVALILAR VEKİLİ İLE FERİ MÜDAHİL VEKİLİ İSTİNAF KARAR TARİHİ                    : …../…./……

GEREKÇELİ KARAR

YAZIM TARİHİ                     : …./…./…….

İlk derece mahkemesince verilen karara karşı davalılar vekili ile feri müdahil vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gelmiş olmakla dosya incelendi, yapılan müzakere sonunda, gereği düşünüldü:

TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ :

Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;  müvekkilinin …./…./…… yılında davalılara ait işyerinde çalışmaya başladığını, işveren tarafından sözleşmesinin feshedilme tarihi olan …../…./…….'ye kadar aynı işyerinde kesintisiz çalıştığını, …../…../…….. tarihinde işveren Y……… K………-M……. Y……..'in hiçbir ihbar öneline uymadan ve bir sebep göstermeden haksız fesih ile müvekkilin iş akdine son verdiğini, işçi alacakları ile ilgili olarak davalılara Konya 1. İş Mahkemesi'nde açılmış ………/……. E. sayılı dava olduğunu, bu dosyada alınan bilirkişi raporunda işbu eksik bildirimlerden dolayı kıdem, ihar vs.gibi hususların eksik hesaplandığını, müvekkilinin kesintisiz …… yıla yakın çalıştığını belirterek, müvekkilinin davalılara ait işyerinde belirtilen tarihler arasında çalıştığının ve sigorta bitiş tarihinin …./…../……. tarihi olarak tespitine, hangi tarihler arasında davalılar bünyesinde çalıştığı hususunun tespitine, çalıştığı süreler içinde yatırılmayan ve eksik yatırılan primlerin davalılar tarafından yatırılmasına ve tamamlanmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.

Feri müdahil vekili; 6552 sayılı yasa gereğince öncelikle kurumun feri müdahilliğine karar verilmesini gerektiğini, hizmet tespiti davalarında dava şartı olarak müvekkil kuruma müracaat şartı getirtildiğini, davacı tarafından müvekkil kuruma usulüne uygun bir müracaat yapmadığını, bu nedenle davanın reddi gerektiğini, mahkemece yapılacak araştırma neticesinde davacının işbu davayı açmada haksız olduğunun açığa çıkacağını beyanla usul ve yasaya aykırı olan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

Davalılar vekili; davacının taleplerinin tamamının 506 sayılı 79 ve 5510 sayılı yasanın 86.maddesinde belirtilen süreler içerisinde talep edilmediğinden hak düşümüne uğradığını, bu nedenle süresinde açılmayan davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, Konya 1.iş mahkemesinin ……./……. E. Sayılı dosyasına ibraz etmiş oldukları  imzası inkar edilmeyen ibranamede davacının ………. tarihinde de iş akdinin emeklilik nedeni ile sonlandığını kabul ettiğini, şirketten ayrılmasının üzerinden ……. yıl geçmiş olduğu dikkate alındığında davacının davadaki köyü niyetinin açıkça ortaya çıktığını, davacının emekli olup şirketten ayrıldıktan sonra ……….. yılına kadar ne müvekkil şirkette ne de M…….. Y……..'de çalışmasının mevcut olduğunu, davacının ……. yılında çalışmaya başladığını, arada geçen……..yıl iş hayatı için oldukça uzun bir süre olup bu süre içerisinde davacının sigortasız çalışmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davacının iddialarını tanık ile ispat edeceğini belirterek tanık listesi ibraz ettiğini, oysaki davacının imzasını havi resmi kurum ve kuruluşlara verilmiş yazılı belgelerin mevcut olduğunu, yazılı belge varken tanığı itibar edilemeyeceğini, bu nedenle davacının tanık dinletme talebinin reddine karar verilmesini beyanla haksız ve hukuka aykırı davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ:

İlk derece mahkemesince "... SGK il müdürlüğünden davacının şahsi sicil dosyası hizmet cetveli, alt işverenlerin listesi, dönem bordroları celp edilmiş, davalı işyerlerinden davacının şahsi sicil dosyası, ücret bordroları celp edilmiş, kolluğa müzekkere yazılarak komşu işyeri tanıkları tespiti istenilmiş, bu tanıklar ile davacı tanıkları dinlenmiştir.

Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre; davacı vekili dilekçesi ile davacının davalı işyeri nezdinde …./…/………-…./…./……… tarihleri arası dönemde hizmet akdine istinaden kesintisiz şekilde çalıştığının tespitini talep ve dava ettiği, SGK İl Müdürlüğü'nden gelen cevabi yazıda davacının davalı işyeri nezdinde sigorta girişinin ……………. işyeri sicil numaralı Y……. H……. A……. ünvanlı işveren tarafından kurum kayıtlarına intikal ettiği, akabinde devam eden yıllardaki çalışmasının Y……. T…… A.Ş ile M……… Y……… ünvanlı işyerlerince kurum kayıtlarına intikal ettirildiği, hizmet dökümünden davacının davalı işyeri tarafından sigorta girişinin …../…/…….. tarihinde çıkışının ise …./…./……. tarihinde yapıldığı, dava konusu dönem içeresinde işe giriş çıkışlarının bulunduğu, …./…/……..-…./…./…….. tarihleri arası dönemde kurum kayıtlarına intikal eden bir çalışmanın bulunmadığı, bazı yıllar ise hizmetin kurum kayıtlarına tam olarak bildirilmediği görülmüş, hizmetin eksik bildirildiği yıllar eksik gün nedeni olarak …… kodunun belirtildiği, ….. kodunun diğer ücretsiz izin kodu olarak sigorta eksik gün kodlarında gözüktüğü, tanık anlatımlarından davacının davalı işyeri nezdinde kesim ustası olarak çalıştığı, davalı işyeri nezdindeki çalışmasının ara vermeksizin gerçekleştiği, herhangi bir ara vermesinin olmadığı çalışmasının ……. yılı M…… ayına kadar kesintisiz şekilde devam ettiği ifade olunmuş, davacının …/…../………-…../…/……… tarihleri arası dönemde davalı işyeri nezdinde gerçekleşen çalışmaların kesintisiz şekilde hizmet akdine tabi gerçekleştiği..." gerekçeleriyle;

"Davanın KABULÜ ile,

Davacının davalılara ait işyeri nezdinde …./…./……-…./…./…….. tarihleri arası dönemde hizmet akdine istinaden kesintisiz şekilde çalıştığının tespitine" karar verilmiştir.

İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ :

Davalılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacı tarafça ikame edilen dava ile davacının …./…./……. - …./…./………. tarihleri arasında her iki davalı adına da hizmetinin olduğunun tespit edilmesi ve davalıların kendi dönemlerine ilişkin sigorta primlerinin yatırılmasının talep edildiğini, davacının davalılara ait işyeri nezdinde …./…./…….. - …./…./……… tarihleri arası dönemde hizmet akdine istinaden kesintisiz şekilde çalıştığının tespitine karar verildiği, davacı tarafça dava dilekçesinde hasım olarak “Y…….. K…….. Ş…… Y……. M……. Y……” ve “Y……….. İ…… ve D……. T…….. A.ş” gösterilmesine rağmen mahkemenin gerekçeli kararında 3 davalı belirttiği, dosyanın tüm davalılar açısından taraflarınca takip edilmesi gerektiği, davacının, ………. yılından beri çalıştığını iddia ettiği Y…….. İ….. ve D…… T……… A.Ş'nin ………. yılında kurulduğu ve bu hususun resmi ticaret sicil kayıtları ile sabit olduğu, dolayısıyla davacının bu tarihten önce şirket bünyesinden çalıştığını iddia etmesinin yasaya aykırı olduğu, müvekkillerinden M……… Y…….'in …../…./……… tarihinde faaliyete başladığı, müvekkili Mustafa'nın ………doğumlu olduğunu ve tescili istenilen tarih itibariyle ….. yaşında olduğu, mahkemece verilen hükmün resmi kayıtlar ile de bağdaşmadığı, davalılar arasında herhangi bir organik bağ bulunmadığı gibi davacının da bu yönde bir iddiasının olmadığı, davacının davasının reddine karar verilmesi gerekirken aksi yönde hüküm kurulmasının usule, yasaya ve yerleşik içtihatlara aykırı olduğu gerekçeleriyle, yerel mahkemece verilen kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.

Feri müdahil SGK vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının …/…/………- …./…./……… tarihleri arası davalı iş yerinde kesintisiz çalıştığının tespiti talebi ile davanın açıldığı, hizmet tespit davalarının …… yıllık süre içerisinde açılması gerekirken yerine getirilmediği, davacının talebinin zamanaşımına uğradığı,  "31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile diğer sosyal güvenlik mevzuatından kaynaklanan uyuşmazlıklarda, hizmet akdine tabi çalışmaları nedeniyle zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talepleri hariç olmak üzere, dava açılmadan önce Sosyal Güvenlik Kurumu'na müracaat edilmesinin zorunlu olduğu, diğer kanunlarda öngörülen süreler saklı kalmak kaydıyla yapılan müracaata altmış gün içinde Kurum'ca cevap verilmezse talebin reddedilmiş sayıldığı,  Kurum'a başvuruda geçirilecek süre zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin hesaplanmasında dikkate alınmaz" hükmü getirildiği, dava açılmadan evvel müvekkil kuruma başvuru yapılmadığı, davacı ile ilgili olarak müvekkil kurum tarafından yapılan incelemede davacı Tahsin TAŞ'ın müvekkil kurumun merkezi dosyasında ve bilgisayar kayıtlarında yapılan araştırma neticesinde …/…/………. tarihli tesis talebine istinaden …./…/……. tarihinden başlamak üzere tarafına aylık bağlandığının tespit edildiği, söz konusu sigortalı emekli olduktan sonra M…….. Y……. unvanlı iş yerinden …./…/……. - …./…/……… tarihleri arasında sosyal güvenlik destek primine (SGDP) tabi olarak çalıştığı, müvekkil kurum tarafından yapılan işlemlerin yürürlükteki mevzuata uygun işlem olduğu gerekçeleriyle, yerel mahkemece verilen kararın kaldırılarak davanın reddine karar verilmesi talebiyle istinaf yoluna başvurmuştur.

DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER:

Dava, davacının davalılara ait işyerinde geçen çalışmaların tespiti talebine ilişkindir.

Dairemizce istinaf incelemesi HMK 355 ve 357.  maddesi gereğince istinaf sebepleri ile bağlı olarak ve kamu düzenine aykırılık hususları da gözetilerek yapılmıştır.

Yerel mahkemece davanın kabulüne dair yazılı şekilde karar verilmiş ise de; yapılan araştırma ve inceleme karar vermeye yeterli değildir.

Davanın yasal dayanağını oluşturan 506 sayılı Yasa'nın 79/10. ve 5510 sayılı Yasa'nın 86/9. maddeleri bu tip hizmet tespiti davaları için özel bir ispat yöntemi öngörmemiş ise de davanın niteliği kamu düzenini ilgilendirdiği ve bu nedenle özel bir duyarlılık ve özenle yürütülmesi gerektiği Yargıtay'ın yerleşmiş  içtihadı gereğidir.

Somut olayda; davacının çalıştığı dönemlerde (……..-……… yılları arasında) gerçek işverenlerin kimler olduğu tespit edilmeden, davacının imzaladığı anlaşılan belgelerin (…/…/………-…./…/……… tarihleri arasını kapsar ibraname, çalışılmayan günlere ilişkin bildirim yazıları vb) hukuki sonuçları irdelenmeden, davalı işyerlerinin hangi tarihlerde kanun kapsamına alındığı belirlenmeden sonuca gidilmesi isabetsiz olmuştur.

Bu nedenlerle yerel mahkemece; davacı isticvap edilerek, çalıştığı dönemlerde (……….-……….. yılları arasında) emir ve talimatları kim/kimlerden aldığı, maaşının kim/kimler tarafından ödendiği, imzaladığı belgelerin (…./…./…….-…./…./…….. tarihleri arasını kapsar ibraname, çalışılmayan günlere ilişkin bildirim yazıları vb) içeriği sorularak nizalı dönem içerisinde gerçek işverenin/işverenlerin kim/kimler olduğu ve imzaladığı belgelerin doğru olup olmadığı tespit edilmeli, davalı işyerlerinin hangi tarihlerde kanun kapsamına alındığı Kurum'dan sorularak belirlenmeli; ilgili ticaret sicili müdürlüğünden, davalı Y……… İ….. ve D….. T…….. unvanlı şirketin kuruluş tarihi sorulmalı, davacının imzaladığı anlaşılan belgeler (…./…/…….-…/…/……….tarihleri arasını kapsar ibraname, çalışılmayan günlere ilişkin bildirim yazıları vb) değerlendirilmeli, gerektiğinde konusunda uzman bir bilirkişiden rapor alınmalı, bundan sonra toplanan deliller birlikte değerlendirilerek varılacak sonuca göre hüküm kurulmalıdır.

Kabule göre de; işyerlerinin sorumluluğu açısından, davacının, hangi tarihler arasında, hangi davalı işyerinde çalıştığının hükümde ayrı ayrı belirtilmemesi hatalıdır.

Yukarıda belirtilen sebeplerle; davalılar vekili ile feri müdahil kurum vekilinin istinaf başvurularının ayrı ayrı kabulü ile, HMK'nın 353/1-a.6 maddesi gereğince yerel mahkeme kararının kaldırılmasına karar verilmesi gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.

HÜKÜM : Gerekçesi yukarıda açıklandığı üzere;

1-Hakkında istinaf başvurusunda bulunulan İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı HMK'nun 353/1.a-6 hükmü gereğince ORTADAN KALDIRILMASINA,

2-Dosyanın davanın yeniden görülmesi için mahkemesine GÖNDERİLMESİNE,

3-Davalı tarafça  yatırılan istinaf karar harcının talep halinde ilgilisine iadesine,

4-İstinaf incelemesi sırasında duruşma açılmadığından, istinaf vekalet ücreti takdirine yer olmadığına,

5-Yapılan istinaf yargılama giderinin ilk derece mahkemesince karar verilirken gözetilmesine,

6-Kararın taraflara tebliğ işlemlerinin ilk derece mahkemesince yerine getirilmesine,

Dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda 6100 sayılı HMK'nun 353/1.a maddesi gereğince KESİN olarak …/…/…….. tarihinde oy birliği ile karar verildi.