Zilyetliğe Dayalı Tapu İptal ve Tescil
T.C.
TÜRK MİLLETİ ADINA KARAR
2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
KONYA
ESAS NO : 2013/..
KARAR NO : 2014/…
DAVACI : C.Ç.- . Merkez/ KONYA
VEKİLİ : Av. N. K. - . Meram/ KONYA
DAVALI : 1- H.G Selçuklu/ KONYA
VEKİLİ : Av. M. A.- Karatay/ KONYA
DAVALILAR : 2- A. G. - Meram/ KONYA
3- M. E. G. Selçuklu/ KONYA
4- M. G. -Selçuklu/ KONYA
5- A.M. Meram/ KONYA
DAVA : Tapu İptali Ve Tescil (Zilyetliğe Dayalı)
DAVA TARİHİ : 30/01/2013
KARAR TARİHİ : 22/04/2014
Mahkememizde görülmekte bulunan Tapu İptali Ve Tescil (Zilyetliğe Dayalı) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda,
GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıların murisi M.G. ile gayrı resmi birlikteliği esnasında M.G.'ün adına kayıtlı olan Konya ili Meram ilçesi Zafer Mahallesi 4403 ada 9 parseli satmak istemesi ve müvekkilinin satın almak suretiyle adına tescil ettirmek istediğini, fakat her nasılsa bir hata sonucu 9 parsel yerine 8 parselin müvekkili adına kayıt ve tescil edildiğini, müvekkilinin muris ile 9 parselde bulunan taşınmaz üzerinde ikamet ettiğini, 9 parselin kendi adına kayıtlı olduğu varsayımı ile taşınmaz üzerine birtakım yapılar yaptırdığını, müvekkilinin BK 30. Maddesinde düzenleme altına alınan yanılma irade bozukluğu sebebi ile 9 parseli adına kayıt ve tescil ettirecek iken yine davalıların murisi adına kayıtlı bulunan ve hemen bitişik parsel olan 8. Parselin satış suretiyle tescilini aldığını 11 sene gibi uzun bir süre boyunca 9 parselde ikamet ettiğini, bu nedenlerle davalıların murislerinden irsen intikal etmiş bulunan ve halen tapuda satış nedeniyle davalılardan H. G. adına kayıtlı bulunan Konya ili Meram ilçesi Zafer Mahallesi 4…. ada 9 parselde bulunan taşınmazın davalı H. G. üzerindeki tapu kaydının hata hukuksal sebebi nedeniyle iptaline, müvekkil adına kayıt ve tesciline, müvekkili üzerinde kayıtlı bulunan Konya ili Meram ilçesi zafer mahallesi 4… ada 8 parseldeki tapu kaydının iptali ile davalı H. G. adına tapuda kayıt ve tescilini talep ve dava etmiştir.
Davalı A. M. cevap dilekçesinde; davanın süresi içerisinde açılmadığını, davacının menfaat sağlamak amacıyla davayı açtığını, davacıya bizzat 8 parselin satışının yapıldığını, satış işleminde herhangi bir hata ve yanlışlık olmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Davalılar M.G. ve M. E. G. cevap dilekçelerinde; Davacıya 8 parsel sayılı taşınmazın satışının yapıldığını, 9 parselin satışının yapılmadığını, satış işleminde irade sakatlanması ve hatanın bulunmadığını, davanın süresi içerisinde açılmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
Mahkememizce dava konusu 8 ve 9 parsel sayılı taşınmazların tapu kayıtları celb edilmiş, imar durumları araştırılmış, mahallinde keşif yapılmış, tanıklar dinlenilmiş ve dosya ayrıntılı şekilde incelenmiştir.
Dava 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu 30 ve devamı maddeleri gereğince açılan hata nedenine dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Hilede bir tarafın kasıtlı aldatması söz konusu olduğu halde hatada aldatılma söz konusudur. Her iki halde de irade fesadı oluştuğundan yapılan tasarruf işleminin iptali gerekecektir. Gerek hata ve gerekse hile her türlü delil ile ispat edilebilecektir. Öte yandan bu davaların 1 yıllık hak düşürücü süre içerisinde aynı kanunun 39. maddesi uyarınca açılması gereklidir. Sürenin başlangıcı olayın ve kişinin öğrenilme tarihidir. Tüm tanık beyanları ve dosya kapsamı değerlendirildiğinde davacının hata ettiğini ancak dava dilekçesi ile öğrendiği kabul edilmelidir. İcra dosyası ile bu yönde öğrenme olduğunun kabulü mümkün değildir. Zira hatanın esası hangi parselin hangi eve ait olduğunun bilinmeyişidir. Özel bir mesleki olmayan kişinin yan yana olan iki ayrı parselden hangisinin 8 nolu parsel hangisinin 9 nolu parsel olduğunu bilmesi mümkün değildir. Bu nedenle haciz konulduğunda da bu parsele haczin konulmasında açıklama olmadığından hatayı haciz tarihi itibariyle öğrendiğini kabul etmek mümkün değildir. Tüm tanık beyanları değerlendirildiğinde tarafların ortak murisi M.'ın dava konusu 9 nolu parseli davacıya bağışladığı ortaya çıkmaktadır. Bizzat taşınmazı bilen somut olarak murisi dinleyen ve somut olarak ta muristen "bu oturduğum evi C.'e vereceğim" beyanını duyan tanıkların dosyada ki beyanlarına itibar edilmiştir. Öte yandan davalı tanıklarının beyanları somut bilgiye ve görgüye dayalı değildir. Bunun ötesinde mahallinde bulunduğu yerde felçli olması nedeniyle dinlenilen tanık M.C.'ın beyanı da taşınmaz devrinde hata yapıldığını açıkça ortaya koymaktadır. Açıklanan nedenlere binaen aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur.
H Ü K Ü M : Yukarıda açıklanan nedenlerle;
1- Davanın kısmen kabulüne, Konya ili Meram ilçesi Zafer mahallesi 4…. ada 9 parsel sayılı taşınmazın mevcut davalı H. G. adına olan tapu kaydının iptali ile bu taşınmazın 177/277 hissesinin davacı adına tapuya kayıt ve tesciline, kalan 100/277 hissenin davalı H. G. üzerinde bırakılmasına, bu konuda davacının fazlaya ilişkin talebinin reddine,
2- Konya ili Meram ilçesi Zafer mahallesi 4… ada 8 parsel sayılı taşınmazın davacı C.Ç. üzerinde olan tapu kaydının iptali ile bu taşınmazın H. G. adına tapuya kayıt ve tesciline,
3- Alınması gereken 341,55 TL harcın peşin alınan 85,40 TL harçtan mahsubu ile bakiye 256,15 TL harcın davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline,
4- AAÜ. Tarifesi gereğince davacı vekili için takdir edilen 1.500,00 TL ücreti vekaletin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
5- AAÜ. Tarifesi gereğince davalı H.G. vekili için takdir edilen 1.500,00 TL ücreti vekaletin davacıdan alınarak davalı H. G.'e verilmesine,
6- Davacı tarafından peşin harç olarak yatırılan 85,40 TL'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
7- Davacı tarafından yapılan 68,05 TL ilk masraf, 670,80 TL keşif – bilirkişi masrafı, 273,20 TL PTT masrafı olmak üzere toplam 1.012,05 TL yargılama giderinden 253,00 TL'nin davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı üzerinde bırakılmasına,
Dair, taraf vekillerinin yüzüne karşı, 6100 Sayılı HMK.nun 345 ve geçici 3.maddesi ile 1086 Sayılı HUMK.nun 432.maddesi gereğince gider avansından karşılanarak tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde Yargıtay yolu açık olmak üzere karar verildi. 22/04/2014
T.C.
YARGITAY
1. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2014/…..
KARAR NO : 2016/……
Y A R G I T A Y İ L A M I
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : KONYA 2. ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ
TARİHİ : 22/04/2014
NUMARASI : 2013/….-2014/…..
DAVACI : C. Ç.
DAVALILAR : H. G. V.D.
DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL
Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda; yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar, davalı H. ve katılma yolu ile davacı tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, Tetkik Hakimi B. K.' ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü.
-KARAR-
Dava, tapu iptali ve tescil isteğine ilişkindir.
Davacı, davalılar M., A., A. ve M.E.' in babası, H.' in dedesi muris M.ile 1999 yılından, murisin ölüm tarihi olan 2010 yılına kadar gayri resmi birlikte yaşadıklarını, birliktelikleri esnasında murisin 4… ada 9 parseli kendisine satış yolu ile temlik etmek istediğini, ancak hatayla 44… ada 8 parselin adına tescil edildiğini, davacının kendisine temlik edildiğini düşündüğü 44… ada 9 parsel üzerindeki evi tamir ettirdiğini, masraf yaptığını, yapılan yanlışlıktan davalı M.' ın aleyhine açtığı ecrimisil ve elatmanın önlenmesi istemli dava ile haberdar olduğunu ileri sürerek, davalı H. adına kayıtlı 44… ada 9 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile adına tescilini, adına kayıtlı 4… ada 8 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının iptali ile davalı H. adına tescilini, 4…ada 9 parsel sayılı taşınmazda muris H.' dan mirasçılara intilal eden payın bedel karşılığında temliken tescilini, talepleri kabul edilmez ise 4… ada 9 parsel ve 8 parsel sayılı taşınmazlar arasındaki yüzölçümü fark bedelinin davalılardan tahsilini istemiştir.
Davalı H., davanın zamanaşımına uğradığını, davacı ile dedesi muris M.' ın gayri resmi birlikte yaşadıklarını, 44… ada 9 parsel sayılı taşınmazda ikamet ettiklerini, 44… ada 9 parsel sayılı taşınmazı satın aldığını, iyiniyetli olduğunu, davacının evi boşaltmasını istediğini, davacı evi boşaltmayınca Konya 5. Asliye Hukuk Mahkemesi' nin 2012/… Esas sayılı dosyası ile ecrimisil ve el atmanın önlenmesi davası açıldığını, hata iddiasının gerçek dışı olduğunu, murisin davacıya 44… ada 8 parsel sayılı taşınmazı temlik ettiğini, muristen senet alan, ölümünden sonra mirasçıları hakkında icra takibi başlatan ve 44.. ada 9 parsel sayılı taşınmaz üzerine haciz işlemi uygulatan davacının, hangi taşınmazın kendine temlik edildiğini bildiğini, dava değerinin düşük gösterildiğini belirtip, davanın reddini savunmuştur.
Davalılar M., A. ve M. E., zamanaşımı süresinin dolduğunu, kademeli isteğin yasal dayanağının bulunmadığını, 4… ada 8 parselin davacıya temlikinde hata olmadığını, 44….. ada 9 parsel sayılı taşınmazın paylı olduğunu, istese de murisin bu taşınmazı temlik edemeyeceğini belirtip, davanın reddini savunmuşlardır.
Davalı A., usulüne uygun davetiyeye rağmen savunmada bulunmamıştır.
Mahkemece; tanık beyanları doğrultusunda murisin 9 parsel sayılı taşınmazı davacıya bağışladığının anlaşıldığı gerekçesiyle, davanın kısmen kabulü ile 9 parsel sayılı taşınmazın 177/277 payının davacı adına, 100/277 payının davalı H. adına, 8 parsel sayılı taşınmazın davalı H. adına tesciline karar verilmiştir.
Hemen belirtilmelidir ki; iddianın içeriği ve ileri sürülüş biçiminden davanın taşınmaz malın aynına ilişkin olduğu ve konusunu oluşturan hakkın para ile değerlendirilmesinin mümkün bulunduğu açıktır. Bu tür bir davada, HUMK'nun 413 (6100 sayılı HMK'nun hükümleri) ve 492 Sayılı Harçlar Kanununun 16. maddesi uyarınca dava değerinin iptal ve tescile karar verilmesi istenen dava konusu taşınmazın değerinden ibaret olacağı ve belirlenen bu değer üzerinden Harçlar Kanununun 26, 27, 28, 30 ve 32 maddelerinin öngördüğü şekilde işlemlerin yerine getirileceği ve gerekli olan harcın alınacağı tartışmasızdır.
Öte yandan, Harçlar Kanunu, harç alınmasını veya tamamlanmasını yanların isteklerine bırakmamış; değinilen yönün mahkemece kendiliğinden (re'sen) gözetilmesini hükme bağlamıştır. 492 Sayılı Kanunun 32.maddesinde ise yargı işlemlerinden alınacak harçlar ödenmedikçe müteakip işlemlerin yapılamayacağı vurgulanmış 30.madde hükmünde de " ... muhakeme sırasında tespit olunan değerin dava dilekçesinde bildirilen değerden fazla olduğu anlaşılırsa yalnız o celse için muhakemeye devam olunur; takip eden celseye kadar noksan değer üzerinden peşin karar ve ilam harcı tamamlanmadıkça davaya devam olunmaz. HUMK.'nun 409.maddesinde (6100 sayılı Yasanın 150. maddesi) gösterilen süre içinde dosyanın muameleye konulması noksan olan harcın ödenmesine bağlıdır." düzenlemesine yer verilmiştir.
Hal böyle olunca; dava konusu taşınmazların keşfen saptanan değeri üzerinden peşin harcın alınması, bu gereklilik yerine getirildiği takdirde davaya devam edilmesi gerekirken, anılan husus göz ardı edilerek işin esası bakımından hüküm kurulması yerinde değildir.
Kabule göre de; dava konusu 4… ada 8 parsel sayılı taşınmazın, temlikine esas 05/04/2000 ve 10/08/2006 tarihli akit tabloları getirtilmeden karar verilmesi de isabetsizdir.
Davacı ve davalı H.' in temyiz itirazları bu nedenle yerindedir. Kabulü ile hükmün açıklanan nedenlerden ötürü (6100 sayılı Yasanın geçici 3.maddesi yollaması ile) 1086 sayılı HUMK.'nın 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, bozma sebebine göre sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına alınan peşin harcın temyiz edene geri verilmesine, 14.03.2016 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
